زهرا مهاجری ، ورزشهای بومی، که عموماً بهعنوان بخشی از هویت فرهنگی یک کشور یا منطقه شناخته میشوند، نهتنها ابزاری برای حفظ سنتها و ارزشهای ملی هستند، بلکه میتوانند نقش مهمی در توسعه اقتصادی مناطق روستایی ایفا کنند. در ایران، با وجود پیشینه غنی در ورزشهای محلی، این حوزه تاکنون بهطور کامل از پتانسیل اقتصادی خود بهرهبرداری نشده است. سرمایهگذاری در ورزشهای بومی میتواند موجب ایجاد فرصتهای شغلی، جذب گردشگران و رونق اقتصادی در روستاها شود. در این مقاله، به تحلیل اثرات اقتصادی گسترش ورزشهای محلی و حمایت از ورزشکاران روستایی پرداخته میشود.
1. ایجاد فرصتهای شغلی در جوامع روستایی
یکی از مهمترین آثار سرمایهگذاری در ورزشهای بومی، ایجاد مشاغل جدید در مناطق روستایی است. با حمایت از ورزشکاران بومی و ایجاد فضاهای ورزشی مناسب، فرصتهای شغلی جدیدی در زمینههای مختلف ایجاد میشود. از مربیان محلی گرفته تا کارشناسان ورزشی، برنامهریزان و فروشندگان تجهیزات ورزشی، همه میتوانند از این پروژهها بهرهمند شوند. این امر نهتنها نرخ بیکاری در مناطق روستایی را کاهش میدهد، بلکه به تقویت اقتصاد محلی کمک میکند.
2. توسعه گردشگری ورزشی و جذب توریست
ورزشهای بومی میتوانند به یک جاذبه گردشگری تبدیل شوند. بسیاری از ورزشهای محلی ایران، نظیر کشتی باچوخه، طنابکشی، و دوچرخهسواریهای کوهستانی، پتانسیل بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند. با سرمایهگذاری در تبلیغات و برگزاری مسابقات و جشنوارههای ورزشی، این ورزشها میتوانند به یکی از منابع درآمدزا برای جوامع روستایی تبدیل شوند. گردشگران نهتنها برای تماشای مسابقات به این مناطق میآیند، بلکه میتوانند از جاذبههای طبیعی و فرهنگی آنها نیز بهرهبرداری کنند. این امر میتواند به رونق هتلها، رستورانها و دیگر خدمات مرتبط با گردشگری منجر شود.
3. تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی روستاها
ورزشهای بومی بهعنوان بخشی از هویت فرهنگی هر منطقه، میتوانند به تقویت انسجام اجتماعی و حفظ آداب و رسوم محلی کمک کنند. حمایت از این ورزشها میتواند باعث شود که نسلهای جدید به میراث فرهنگی خود افتخار کرده و آن را حفظ کنند. علاوه بر این، در مواقعی که افراد بهویژه در جوامع روستایی از دسترسی به امکانات تفریحی و ورزشی محدود برخوردارند، ورزشهای بومی میتوانند یک راهحل مقرونبهصرفه و فرهنگی برای پر کردن این خلا باشند. این امر موجب میشود که جوامع محلی بهطور مستقیم و غیرمستقیم از ترویج این ورزشها بهرهمند شوند.
4. جذب حمایتهای دولتی و خصوصی برای توسعه ورزش
سرمایهگذاری در ورزشهای بومی میتواند از سوی نهادهای دولتی و بخش خصوصی نیز حمایت شود. دولتها میتوانند با تخصیص بودجههای لازم برای احداث زیرساختها و تجهیزات ورزشی، برگزاری مسابقات و جشنوارههای ملی و بینالمللی، ورزشهای بومی را در سطح وسیعتری معرفی کنند. همچنین، شرکتها و برندهای خصوصی میتوانند با حمایت از این ورزشها بهعنوان اسپانسر، نقش مهمی در ترویج آنها ایفا کنند. با تبلیغات و حمایت مالی، این ورزشها میتوانند به یک صنعت کوچک و سودآور تبدیل شوند که نهتنها به سود ورزشکاران، بلکه به نفع جامعه و اقتصاد محلی است.
5. نقش ورزشهای بومی در ارتقاء سلامت عمومی
ورزشهای بومی علاوه بر جنبههای فرهنگی و اقتصادی، میتوانند تأثیرات مثبت زیادی در بهبود سلامت عمومی داشته باشند. این ورزشها معمولاً با تحرک بدنی بالا همراه هستند و میتوانند به کاهش بیماریهای غیرواگیر نظیر چاقی، فشار خون بالا و دیابت کمک کنند. ترویج این ورزشها در جوامع روستایی و شهری، بهویژه در دورانهای بحرانی نظیر پاندمیها، میتواند به سلامت عمومی کمک کرده و هزینههای پزشکی را کاهش دهد. از طرفی، این ورزشها میتوانند بهعنوان ابزارهایی برای ایجاد انگیزه در جامعه به منظور حفظ سلامتی شناخته شوند.
6. افزایش صادرات و تولیدات محلی
ورزشهای بومی میتوانند به تولید محصولات محلی نظیر پوشاک ورزشی، تجهیزات و لوازم ورزشی بومی کمک کنند. با توجه به علاقهمندی به این محصولات در داخل و خارج از کشور، صنعت تولید لوازم ورزشی بومی میتواند به رشد اقتصادی در این حوزه کمک کند. این امر نهتنها میتواند تولید و اشتغال را در مناطق روستایی افزایش دهد، بلکه به بازارهای جهانی نیز دسترسی پیدا کند. در نتیجه، این صنعت میتواند یک منبع درآمد قابل توجه برای روستاها و کشور باشد.
7. تقویت مشارکت جامعه در ورزشهای بومی
با توجه به اینکه ورزشهای بومی عموماً بهطور جمعی و گروهی انجام میشوند، این ورزشها میتوانند موجب تقویت همکاریهای اجتماعی و ارتباطات بین افراد یک جامعه شوند. برگزاری مسابقات محلی و روستایی نهتنها باعث افزایش اتحاد و همبستگی میشود، بلکه بهعنوان یک فرصت برای مشارکت اجتماعی و تقویت روابط محلی عمل میکند. مشارکت در این نوع ورزشها میتواند به افزایش حس تعلق به جامعه و تقویت هویت اجتماعی در روستاها کمک کند.