یک تیر و دو نشان بانک مرکزی با معامله شمش طلا در مرکز مبادله
بانک مرکزی می‌تواند معاملات شمش طلا را در کشور مانند بازار ارز ساماندهی کند، اما عده‌ای با شفافیت مخالفند.
به گزارش عدد آنلاین، به نقل از فارس، «طلا بهترین کالا برای سرمایه گذاری افراد با درآمد پایین و متوسط برای روز مبادا است». این موضوع یکی از باور‌های مردم است که با خرید طلا هم می‌توانند از آن به عنوان یک کالای زینتی استفاده کنند و هم می‌توانند یک سرمایه‌گذاری را برای روز مبادا انجام دهند.
طبق آمار گمرک، ایران در ۹ ماه ابتدایی سال جاری ۱۹ تن شمش طلا وارد کرده که ۲.۵۴ درصد از ارزش کل واردات کشور و رتبه چهارم اقلام عمده کالا‌های وارداتی کشور را به خود اختصاص داده است.
کارشناس اقتصاد ایران محمد صادقی می‌گوید: «بخش عمده‌ای از این طلای وارداتی به بازار نمی‌رسد». یعنی طلا به صورت رسمی توسط واردکنندگان و صادرکنندگان برای رفع تعهد ارزی وارد کشور می‌شود و همان طلای وارداتی به خارج از کشور قاچاق می‌شود.
حالا بانک مرکزی بعد از ساماندهی بازار ارز، به دنبال حل مشکل طلا برای ساخت مصنوعات است. طی روز‌های گذشته این بانک در ابلاغیه اعلام کرده است، صادرکنندگان می‌توانند به جای رفع تعهد ارزی، شمش طلا وارد کرده و در مرکز مبادله ارز و طلای ایران به فروش برسانند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند این ابلاغیه می‌تواند یک بستر کاملا شفاف برای واردات و معاملات شمش طلا ایجاد کند تا هم مشکل کمبود شمش طلا برای مصنوعات در کشور حل شود و هم مشکل واردات طلای ساخته شده کاهش پیدا کند.
در گذشته میزان واردات طلا مشخص بوده است، اما اینکه چقدر از این واردات به شرکت‌های سازنده طلا می‌رسید، مشخص نبود. با این روش علاوه براینکه میزان واردات طلا کاملا حقیقی و شفاف می‌شود، ذی‌نفعان واقعی یعنی متقاضیان شمش (سازندگان مصنوعات طلا) و صادرکنندگانی که از این طریق می‌خواهند رفع تعهد ارزی کنند می‌توانند اقدام به واردات کنند.
در این بستر، برخی موضوعات مطرح شده در خصوص دو یا چند نرخی شدن طلا نیز قطعا رخ نخواهد داد. در مرکز مبادله قیمت شمش طلا براساس عرضه و تقاضا و کاملا شفاف و با نرخ پایه نزدیک به‌بازار کشف خواهد شد و موضوعات مطرح شده در خصوص اینکه شمش طلا با کدام نرخ ارز قیمت گذاری می‌شود، اصلا موضوعیت پیدا نمی‌کند.
مساله مطرح شده در خصوص موازی‌کاری این با بورس کالا و اوراق مبتنی بر گواهی سپرده شمش طلا نیز، درست نبوده و معاملات در بورس کالا مربوط به شمش‌های موجود در خزانه است و معاملات مرکز مبادله به شمش‌های وارداتی مرتبط است.
علی عابدی، کارشناس اقتصاد ایران درباره واردات شمش طلا به جای رفع تعهد ارزی می‌گوید: «این شیوه نمی‌تواند مشکل فعلی کشور در زمینه شمش طلا را رفع کند و دولت باید فکر دیگری برای این موضوع بیاندیشد».
در همین زمینه محمد صادقی، معتقد است که در شرایط فعلی که ارز در مرکز مبادله با مازاد عرضه مواجه است، صادرکنندگان می‌توانند به جای دلار و یورو، شمش طلا وارد کنند و با قیمت‌های نزدیک به بازار به فروش برسانند. مخالفین این اقدام بانک مرکزی افرادی هستند که با شفافیت مخالف هستند.
کارشناسان اقتصادی می‌گویند هر بستری که منجر به معاملات شفاف در هر زمینه‌ای شود، می‌تواند کمک قابل توجهی به اقتصاد کشور کند. معاملات شمش طلا در مرکز مبادله نیز در همین راستا بوده و می‌تواند بخش عمده‌ای از نیاز کشور در این زمینه را تامین کند.
