جنگ تجاری جدید؛ سبز اما پرتنش
IRA؛ قانونی که دیپلماسی اقتصادی را به چالش کشید
به گزارش عددآنلاین، تنش‌های تجاری بین آمریکا و اروپا وارد مرحله جدیدی شده‌اند. این بار، محور اختلافات قانون کاهش تورم (IRA) ایالات متحده است که با هدف تسریع در گذار به انرژی‌های سبز طراحی شده، اما پیامدهای جدی تجاری برای اروپا به همراه داشته است. این قانون شامل مجموعه‌ای از یارانه‌ها و مشوق‌های اقتصادی برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان آمریکایی است که به سمت استفاده از فناوری‌های پاک و انرژی‌های تجدیدپذیر هدایت شده‌اند.
اما همین سیاست‌گذاری داخلی، منجر به بروز نگرانی‌هایی جدی در اتحادیه اروپا شده است. رهبران اروپایی این قانون را به عنوان یک اقدام تبعیض‌آمیز اقتصادی قلمداد کرده‌اند که می‌تواند صنایع اروپایی را در رقابت با همتایان آمریکایی‌شان دچار مشکل کند.
تحلیل سیاست IRA و پیامدهای آن برای اروپا
قانون کاهش تورم آمریکا، از دیدگاه بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، پاسخی به تغییرات اقلیمی و بحران‌های زیست‌محیطی است. اما ساختار آن به گونه‌ای طراحی شده که فقط به تولیدکنندگان داخلی آمریکا مشوق‌های مالی ارائه می‌دهد. به طور مثال، یارانه‌های دولتی برای خودروهای الکتریکی فقط به خودروهایی تعلق می‌گیرد که در خاک آمریکا تولید شده باشند.
این موضوع، اتحادیه اروپا را در وضعیت دشواری قرار داده است. از یک سو، اروپا خود را به عنوان یکی از پیشگامان انرژی‌های سبز معرفی کرده و سیاست‌گذاری‌هایی مشابه برای کاهش گازهای گلخانه‌ای در پیش گرفته است. از سوی دیگر، سیاست‌های آمریکا صنایع اروپایی را در موقعیت نابرابر رقابتی قرار می‌دهد.
رهبران اروپایی به سرعت واکنش نشان دادند. فرانسه و آلمان در صدر این اعتراض‌ها قرار گرفتند و خواستار مذاکراتی برای تغییر یا تطبیق سیاست‌های آمریکا شدند. اما در حالی که دیپلماسی تجاری در جریان است، بسیاری از تحلیلگران هشدار می‌دهند که این تنش می‌تواند آغازگر یک جنگ تجاری جدید بین دو بلوک اقتصادی باشد.
پاسخ اروپا؛ اقدام متقابل یا همکاری؟
اتحادیه اروپا در مقابل سیاست‌های IRA آمریکا، دو گزینه پیش رو دارد: اتخاذ اقدامات متقابل یا همکاری برای یافتن راه‌حل‌های مشترک. در حالی که برخی از رهبران اروپایی خواستار اجرای سیاست‌های مشابه داخلی، مانند افزایش یارانه‌ها برای صنایع سبز اروپایی هستند، دیگران نگرانند که چنین اقدامی می‌تواند هزینه‌های سنگینی بر دوش بودجه اتحادیه اروپا بگذارد.
در این میان، کشورهای اروپایی مانند فرانسه، پیشنهاد ایجاد “صندوق حاکمیت سبز” را مطرح کرده‌اند. این صندوق به عنوان ابزاری برای حمایت از شرکت‌های اروپایی در برابر رقابت خارجی طراحی شده است. اما هنوز اختلاف‌نظرهایی در میان اعضای اتحادیه اروپا بر سر نحوه تأمین مالی و اجرای این طرح وجود دارد.
چالش‌های جهانی‌سازی سبز
این تنش‌ها تنها به آمریکا و اروپا محدود نمی‌شود. بسیاری از کشورها، از جمله چین و ژاپن، نیز در تلاش‌اند تا در بازار جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر پیشتاز شوند. رقابت در این عرصه نه تنها بر مبنای فناوری، بلکه با استفاده از ابزارهای مالی و سیاست‌های تجاری شکل می‌گیرد.
نگرانی‌ها در مورد تبدیل این رقابت به یک مسابقه جهانی که در آن هر کشور تنها به منافع خود فکر کند، در حال افزایش است. اگر چنین روندی ادامه یابد، جهانی‌سازی سبز ممکن است به جای ایجاد همکاری‌های بین‌المللی، باعث بروز شکاف‌های عمیق‌تر در اقتصاد جهانی شود.
