به گزارش عددآنلاین، با آغاز تحریم‌های شدید علیه روسیه، صادرات نفت و گاز این کشور به اروپا و سایر نقاط جهان با چالش‌های بزرگی مواجه شد. این موضوع از همان ابتدا باعث ایجاد تنش‌هایی در بازار جهانی انرژی شد که اثرات آن به سرعت در قیمت نفت و گاز ظاهر شد. به‌عنوان مثال، بلافاصله پس از اعمال تحریم‌ها، قیمت نفت به بالاترین سطح خود در سال‌های اخیر رسید. این افزایش قیمت ناشی از نگرانی‌های بازار درباره کمبود عرضه و اختلال در زنجیره تأمین انرژی بود.
در اروپا که وابستگی زیادی به گاز طبیعی روسیه دارد، افزایش قیمت گاز تأثیرات قابل توجهی بر اقتصاد این قاره داشت. کشورهای اروپایی به دنبال جایگزینی سریع برای منابع انرژی خود بودند، اما محدودیت‌های زیرساختی و نیازهای فوری آنها، باعث افزایش قیمت‌ها شد. به این ترتیب، تقاضا برای منابع انرژی جایگزین مانند گاز طبیعی مایع (LNG) به‌طور چشمگیری افزایش یافت و واردکنندگان بزرگی چون چین و هند نیز در رقابت برای تامین نیازهای خود به این بازارها هجوم آوردند.
تغییرات عرضه و تقاضا
تحریم‌ها باعث شد که بازار جهانی انرژی با یک شوک عرضه مواجه شود. در حالی که کشورهای غربی به دنبال جایگزینی برای منابع انرژی خود بودند، روسیه نیز به دنبال مشتریان جدیدی در آسیا و سایر نقاط جهان بود. با این حال، انتقال انرژی به مشتریان جدید نیازمند زیرساخت‌ها و زمان بود، و این موضوع منجر به ایجاد عدم تعادل در بازار شد. به‌طور همزمان، تقاضا برای انرژی همچنان رو به افزایش بود، چرا که اقتصادهای بزرگ جهان پس از همه‌گیری کووید-19 به سمت بهبود حرکت می‌کردند.
این عدم تعادل میان عرضه و تقاضا یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت‌ها بود. روسیه که نقش کلیدی در تأمین نفت و گاز جهان دارد، با کاهش دسترسی به بازارهای بزرگ اروپایی، به کاهش صادرات خود اقدام کرد و به این ترتیب فشار بر بازار انرژی افزایش یافت. کشورهای مصرف‌کننده به دلیل ترس از کمبود انرژی، شروع به خرید بیشتر کردند که خود به افزایش قیمت‌ها دامن زد.
اثرات زنجیره‌ای در بازارهای جهانی
یکی از نکات مهم در مورد تحریم‌های روسیه، تأثیرات زنجیره‌ای آن بر دیگر بازارهای مرتبط با انرژی است. افزایش قیمت انرژی نه تنها قیمت سوخت‌های فسیلی را افزایش داد، بلکه تاثیراتی بر بخش‌های دیگر اقتصاد نیز داشت. از حمل و نقل گرفته تا تولید و توزیع کالاها، همه این بخش‌ها به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی تحت فشار قرار گرفتند. تورم جهانی به‌ویژه در کشورهایی که وابستگی زیادی به واردات انرژی دارند، به سرعت رو به افزایش گذاشت.
در همین حال، برخی کشورها که تولیدکنندگان عمده انرژی بودند، از این وضعیت به نفع خود استفاده کردند. کشورهایی مانند ایالات متحده که به‌طور گسترده‌ای نفت و گاز تولید می‌کنند، فرصت را مغتنم شمردند تا سهم خود را در بازارهای جهانی افزایش دهند. به این ترتیب، تغییرات ژئوپلیتیکی در بازار انرژی موجب شد تا برخی کشورها منافع کوتاه‌مدتی از این وضعیت به دست آورند.
بازآرایی‌های ژئوپلیتیکی
تحریم‌های روسیه نشان داد که بازار جهانی انرژی تا چه حد به شرایط ژئوپلیتیکی حساس است. در عین حال که کشورهای اروپایی به دنبال کاهش وابستگی خود به انرژی روسیه هستند، بسیاری از کشورها در حال تغییر سیاست‌های انرژی خود هستند تا در آینده با مشکلات کمتری مواجه شوند. این بازآرایی‌های ژئوپلیتیکی، به تدریج در حال شکل‌گیری نظم جدیدی در بازار انرژی است که تاثیرات آن نه تنها بر قیمت‌ها، بلکه بر مسیر توسعه منابع انرژی نیز مشهود خواهد بود.
ادامه‌دار بودن افزایش قیمت‌ها
بازار جهانی انرژی، حتی پس از تعدیل‌هایی که در پی تحریم‌ها ایجاد شد، همچنان در معرض نوسانات شدید است. افزایش قیمت‌ها به دلیل کاهش عرضه و نیاز جهانی به انرژی همچنان ادامه دارد و این وضعیت به نظر می‌رسد که برای مدت طولانی پایدار باشد. تا زمانی که راه‌حل‌های جایگزین به‌طور کامل توسعه نیافته‌اند و بازار جهانی تعادلی میان عرضه و تقاضا پیدا نکرده، این نوسانات ادامه خواهد داشت.
