مشاغل دیجیتال در بحران یا رونق؟ بررسی نرخ بیکاری و رشد در صنایع نوین
به گزارش عددآنلاین ، در دهه اخیر، رشد سریع فناوری‌های دیجیتال و ظهور مشاغل جدید در این حوزه، بازار کار را به شکل چشم‌گیری دگرگون کرده است. با پیشرفت‌های مستمر در هوش مصنوعی، بلاک‌چین، تحلیل داده‌ها و تجارت الکترونیک، نیاز به مهارت‌های نوین نیز افزایش یافته است. در این بین، نرخ بیکاری در مشاغل دیجیتالی به یکی از موضوعات مورد بحث تبدیل شده و بررسی این موضوع با توجه به نرخ‌های رشد در بخش‌های مختلف اهمیت پیدا کرده است.
آمارهای اخیر نشان می‌دهند که در حالی که بیکاری در برخی مشاغل سنتی رو به افزایش است، بخش‌های دیجیتال با سرعت بالایی در حال رشد هستند. براساس گزارش‌های جهانی، نرخ بیکاری در سال 2023 در کشورهای توسعه‌یافته برای مشاغل مرتبط با فناوری دیجیتال به‌طور متوسط حدود 3.5 درصد بوده است، در حالی که نرخ کلی بیکاری در این کشورها به 6 درصد می‌رسد. این تفاوت نشان‌دهنده نیاز به تخصص‌های جدید و مشاغلی است که هم‌سو با فناوری‌های نوظهور شکل گرفته‌اند.
یکی از بخش‌هایی که رشد چشم‌گیری در سال‌های اخیر داشته، حوزه تحلیل داده‌ها و علم داده است. طبق گزارش “فوربس”، انتظار می‌رود که تا سال 2025 تقاضا برای دانشمندان داده (Data Scientists) 28 درصد افزایش یابد. این رشد با افزایش حجم داده‌های تولید شده توسط شرکت‌ها و نیاز به تحلیل دقیق‌تر این داده‌ها مرتبط است. همچنین، حقوق متوسط یک دانشمند داده در سال 2023 به 120 هزار دلار در ایالات متحده رسیده است، که این امر نشان‌دهنده ارزش بالای این حرفه در بازار کار است.
بخش دیگری که به سرعت در حال رشد است، حوزه امنیت سایبری است. با افزایش حملات سایبری و تهدیدات دیجیتال، شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی به دنبال متخصصانی هستند که بتوانند امنیت اطلاعات و شبکه‌های خود را تضمین کنند. در سال 2023، حدود 3.5 میلیون فرصت شغلی در حوزه امنیت سایبری باز بوده است و پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2027 این عدد به 4.5 میلیون افزایش یابد. نرخ بیکاری در این حوزه نزدیک به صفر است، چرا که تقاضا به مراتب بالاتر از عرضه متخصصان است.
همچنین، مشاغل مرتبط با توسعه و برنامه‌نویسی نرم‌افزار نیز رشد بالایی را تجربه کرده‌اند. با توجه به افزایش تقاضا برای اپلیکیشن‌های موبایل و پلتفرم‌های دیجیتال، برنامه‌نویسان نرم‌افزار در مرکز توجه بازار کار قرار دارند. نرخ بیکاری در این حوزه نیز بسیار پایین و در حدود 1.4 درصد است، که نشان‌دهنده اهمیت مهارت‌های برنامه‌نویسی در دنیای دیجیتال امروز است. به‌ویژه توسعه‌دهندگان پلتفرم‌های ابری (Cloud Platforms) و هوش مصنوعی در این گروه از بیشترین رشد شغلی برخوردارند.
در حوزه تجارت الکترونیک، بخش‌های مرتبط با مدیریت زنجیره تأمین و بازاریابی دیجیتال رشد چشم‌گیری داشته‌اند. به‌خصوص با همه‌گیری کووید-19، کسب‌وکارهای آنلاین شتاب بیشتری گرفته‌اند. به‌طور مثال، در سال 2022، ارزش تجارت الکترونیک جهانی به 5.2 تریلیون دلار رسید و انتظار می‌رود که تا سال 2026 به 8.1 تریلیون دلار افزایش یابد. این رشد عظیم باعث افزایش تقاضا برای مهارت‌های بازاریابی دیجیتال و مدیریت زنجیره تأمین شده است. در این بخش‌ها، نرخ بیکاری به‌طور متوسط کمتر از 2 درصد است.
یکی دیگر از بخش‌های دیجیتالی که رشد بالایی دارد، صنایع مرتبط با فناوری‌های بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال است. هرچند نوسانات قیمتی این ارزها گاهی باعث ناپایداری شغلی می‌شود، اما تعداد مشاغل مرتبط با توسعه فناوری بلاک‌چین همچنان در حال افزایش است. در سال 2023، تعداد مشاغل مرتبط با بلاک‌چین حدود 25 درصد افزایش یافته و انتظار می‌رود این روند ادامه یابد.
اما در کنار این فرصت‌ها، چالش‌هایی نیز وجود دارد. یکی از مهم‌ترین مشکلات، کمبود نیروهای متخصص است. بخش‌های مختلف دیجیتال نیاز به مهارت‌های تخصصی دارند و آموزش نیروی کار متناسب با این نیازها هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته است. همچنین، بازار کار دیجیتالی به سرعت در حال تغییر است و این امر می‌تواند باعث شود که برخی مشاغل در آینده با کاهش تقاضا روبه‌رو شوند.
به‌طور کلی، اگرچه نرخ بیکاری در برخی بخش‌های سنتی ممکن است همچنان بالا باشد، اما بخش‌های نوظهور دیجیتالی با رشد سریع و نیاز به تخصص‌های جدید، فرصت‌های بسیاری را برای افراد با مهارت‌های مناسب فراهم کرده‌اند. سرمایه‌گذاری در آموزش مهارت‌های دیجیتالی و ارتقاء تخصص‌های مرتبط می‌تواند به کاهش نرخ بیکاری و افزایش توان رقابتی افراد در بازار کار کمک کند.
