تحریمهای غرب و اقتصاد روسیه؛ مقاومت یا تغییر مسیر؟
به گزارش عددآنلاین، تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه، که پس از بحران اوکراین شدت گرفت، اقتصاد این کشور را تحت فشار شدیدی قرار داده است. این تحریمها که حوزههایی چون انرژی، تجارت، بانکداری و فناوری را شامل میشود، با هدف تضعیف قدرت اقتصادی روسیه طراحی شدهاند. اما آیا اقتصاد روسیه توانسته در برابر این فشارها مقاومت کند؟ و نقش چین و هند در این معادله چیست؟
تحریمهای غرب؛ ابعاد و اهداف
تحریمهای غرب بر روسیه بهشدت متمرکز بر صنایع کلیدی این کشور، بهویژه بخش انرژی، بوده است. اتحادیه اروپا و آمریکا با محدود کردن صادرات فناوریهای حساس، مسدود کردن داراییهای خارجی و ایجاد موانع در سیستمهای بانکی بینالمللی، تلاش کردند تا منابع درآمدی دولت روسیه را کاهش دهند.
هدف اصلی این تحریمها کاهش توان اقتصادی روسیه در حمایت از جنگ و ایجاد فشار داخلی برای تغییر سیاستهای دولت این کشور است. اما روسیه به سرعت استراتژیهایی برای کاهش تأثیر این تحریمها به کار گرفت.
اقتصاد روسیه؛ مقاومت از طریق تنوعسازی
یکی از دلایل مقاومت اقتصاد روسیه در برابر تحریمها، وابستگی پایین این کشور به بازارهای غربی در برخی بخشهاست. روسیه طی دهههای گذشته تلاش کرده تا با ایجاد زیرساختهای خودکفا در بخشهایی مانند کشاورزی، انرژی و صنایع نظامی، وابستگی خود به واردات غربی را کاهش دهد.
از سوی دیگر، دولت روسیه با افزایش صادرات انرژی به بازارهای آسیایی و سرمایهگذاری در پروژههای داخلی، بخشی از آسیبهای ناشی از تحریمها را جبران کرده است. همچنین، تلاش برای تقویت روبل و کنترل تورم از طریق سیاستهای مالی و پولی سختگیرانه، به ثبات نسبی اقتصاد این کشور کمک کرده است.
نقش چین و هند؛ حامیان اقتصادی جدید روسیه
چین و هند بهعنوان دو قدرت اقتصادی آسیایی، نقش مهمی در کاهش تأثیر تحریمها بر روسیه ایفا کردهاند. این دو کشور با خرید نفت و گاز روسیه، آن هم با تخفیفهای قابلتوجه، جریان مالی مهمی برای اقتصاد روسیه ایجاد کردهاند.
بهویژه، چین بهعنوان بزرگترین شریک تجاری روسیه، در حوزههایی مانند فناوری، تجهیزات صنعتی و مواد اولیه به روسیه کمک کرده است. هند نیز، با افزایش خرید نفت خام روسیه و صادرات کالاهای کشاورزی و دارویی، بهنوعی به حفظ تعادل اقتصادی این کشور کمک کرده است.
همکاریهای اقتصادی روسیه با این کشورها، علاوه بر افزایش درآمد، به تغییر مسیر تجاری این کشور به سمت شرق منجر شده است؛ مسیری که میتواند در بلندمدت نظم اقتصادی جهان را نیز تغییر دهد.
تحریمها و فشار بر زندگی مردم روسیه
با وجود تلاشهای دولت روسیه، تأثیر تحریمها بر زندگی مردم این کشور غیرقابل انکار است. افزایش قیمت کالاها، کاهش دسترسی به محصولات وارداتی و کاهش قدرت خرید، از جمله پیامدهایی است که طبقه متوسط و پایین جامعه روسیه را تحت تأثیر قرار داده است.
قطع دسترسی روسیه به فناوریهای پیشرفته، مانند نیمهرساناها و نرمافزارهای خارجی، نیز صنایع فناوری و تولیدی این کشور را با مشکلاتی روبهرو کرده است. به همین دلیل، برخی تحلیلگران معتقدند که تأثیرات بلندمدت تحریمها بر اقتصاد روسیه، هنوز بهطور کامل نمایان نشده است.
آینده اقتصاد روسیه؛ از غرب به شرق؟
تغییر جهت تجاری روسیه به سمت چین و هند، ممکن است نظم اقتصادی این کشور را در سالهای آینده تغییر دهد. اگرچه این کشور همچنان با چالشهایی مانند کاهش سرمایهگذاری خارجی و فرار مغزها مواجه است، اما تقویت روابط اقتصادی با کشورهای غیرغربی میتواند به تثبیت جایگاه اقتصادی آن کمک کند.
بااینحال، رقابت چین و هند برای منافع اقتصادی خود، ممکن است در بلندمدت چالشهایی برای روسیه ایجاد کند. همچنین، توانایی روسیه در مقابله با کاهش درآمدهای نفتی و گازی در صورت ادامه تحریمها، به سیاستهای اقتصادی و نوآوری این کشور بستگی دارد.