زهرا مهاجری ، باورهای خرافی و اعتقادات غیرعلمی، از دیرباز بخشی از زندگی بشر بودهاند. این باورها نه تنها در عرصههای اجتماعی و فرهنگی بلکه در تصمیمات اقتصادی نیز تأثیرگذار هستند. در دنیای مدرن، این تأثیرات ممکن است به شکلهای مختلفی خود را نشان دهند، از تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاریها گرفته تا نحوه مدیریت هزینههای روزانه. در این یادداشت به بررسی تأثیر باورهای خرافی بر تصمیمات اقتصادی افراد خواهیم پرداخت.
تأثیر خرافات بر تصمیمگیریهای مالی
تحقیقات نشان دادهاند که بسیاری از افراد در هنگام اتخاذ تصمیمات مالی تحت تأثیر باورهای خرافی قرار میگیرند. به عنوان مثال، افرادی که به خرافات معتقد هستند ممکن است در روزهایی خاص از سال مانند “جمعه سیزدهم” یا “دوشنبه سیاه” از انجام معاملات مالی خودداری کنند. این رفتارها میتواند باعث ایجاد زیانهای مالی برای آنها شود. طبق یک مطالعه منتشر شده در مجله “Behavioral Finance” ، سرمایهگذاران به طور متوسط ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد در روزهای خاص تحت تأثیر باورهای خرافی قرار گیرند.
خرافات در بازار بورس
بازار بورس به عنوان یکی از مهمترین عرصههای اقتصادی، به شدت تحت تأثیر باورهای خرافی قرار دارد. به عنوان مثال، برخی از سرمایهگذاران به “عدد ۱۳” به عنوان یک عدد بد شگون نگاه میکنند و از سرمایهگذاری در سهامهایی که شماره آنها شامل این عدد است، خودداری میکنند. این موضوع میتواند بر قیمت سهام و روندهای بازار تأثیر بگذارد. به گفته تحلیلگران اقتصادی، خرافات میتوانند نوسانات غیرضروری در بازار ایجاد کنند و باعث کاهش کارایی بازار شوند.
تأثیر خرافات بر خریدهای روزمره
خرافات همچنین بر تصمیمات خرید روزمره افراد تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، برخی افراد معتقدند که خرید در روزهای خاص یا در زمانهای خاص میتواند بر کیفیت و نتیجه خرید آنها تأثیر بگذارد. این باورها میتوانند به رفتارهای غیرمنطقی منجر شوند، مانند پرداخت هزینههای اضافی برای محصولاتی که به نظر میرسد شانس بیشتری برای موفقیت دارند. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۰، بیش از ۳۰ درصد از افراد در هنگام خرید تحت تأثیر خرافات قرار میگیرند.
تأثیر بر تصمیمات سرمایهگذاری
باورهای خرافی میتوانند همچنین بر تصمیمات سرمایهگذاری افراد تأثیر بگذارند. برای مثال، سرمایهگذاران ممکن است به وعدههای غیرواقعی و شایعاتی که بر اساس خرافات ایجاد شدهاند، اعتماد کنند و به همین دلیل سرمایهگذاریهای نادرستی انجام دهند. طبق آمار، در سال ۲۰۲۱، ۴۲ درصد از سرمایهگذاران جدید تحت تأثیر خرافات در تصمیمگیریهای سرمایهگذاری خود قرار داشتند.
نتیجهگیری
در نهایت، باورهای خرافی میتوانند تأثیرات عمیقی بر تصمیمات اقتصادی افراد داشته باشند. این تأثیرات نه تنها میتوانند به ضرر افراد منجر شوند بلکه میتوانند بر بازارهای مالی نیز تأثیر بگذارند. برای کاهش این تأثیرات منفی، ضروری است که افراد به اطلاعات علمی و منطقی تکیه کنند و از اعتقادات غیرمنطقی دوری کنند.