از رفاه تا بحران؛ نگاهی به تأثیر خرید قسطی بر اقتصاد خانواده
به گزارش عددآنلاین، زندگی در دنیای امروز پر از امکانات و وسوسه‌هایی است که برای دستیابی به آن‌ها، نیاز به پول نقد فراوان داریم. از خرید لوازم خانگی گرفته تا خودرو، تلفن همراه و حتی سفرهای تفریحی، همه چیز می‌تواند با پیشنهادهای جذاب خرید قسطی در دسترس‌تر به نظر برسد. اما آیا خریدهای قسطی فرصتی برای بهبود رفاه خانواده هستند یا دریچه‌ای به سمت بحران بدهی‌های سنگین؟
1. چرا خرید قسطی جذاب است؟
خریدهای قسطی، به‌ویژه در اقتصادی که قدرت خرید کاهش یافته، به‌عنوان یک راه‌حل سریع و جذاب مطرح می‌شوند. این روش امکان خرید کالاها و خدماتی را فراهم می‌کند که در حالت عادی، بسیاری از خانواده‌ها توان مالی برای آن‌ها ندارند.
برای مثال، بسیاری از افراد نمی‌توانند هزینه یک یخچال یا ماشین لباس‌شویی را به‌صورت نقدی بپردازند، اما پرداخت اقساط ماهانه کوچک‌تر، این خرید را به یک گزینه ممکن تبدیل می‌کند. در سال‌های اخیر، این مدل خرید به‌ویژه برای کالاهای گران‌قیمت مثل خودرو، لوازم الکترونیکی و حتی بیمه، به شدت محبوب شده است.
2. فرصتی برای بهبود کیفیت زندگی
از یک دیدگاه مثبت، خریدهای قسطی می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی خانواده‌ها کمک کنند. وقتی امکان خرید کالاها و خدمات ضروری با پرداخت ماهانه وجود دارد، خانواده‌ها می‌توانند زندگی راحت‌تری را تجربه کنند.
برای مثال، خرید یک کولر در تابستان یا یک بخاری در زمستان، با امکان پرداخت اقساطی، می‌تواند از نظر رفاه زندگی، تغییری اساسی ایجاد کند. این مدل خرید به افراد اجازه می‌دهد نیازهای ضروری‌شان را تأمین کنند، بدون آنکه مجبور شوند برای یک خرید، مدت‌ها پس‌انداز کنند.
3. اما خطر بدهی‌های انباشته چطور؟
خریدهای قسطی همیشه هم روی خوش ندارد. یکی از بزرگ‌ترین معایب این روش، ایجاد بدهی‌های انباشته است. در بسیاری از موارد، خانواده‌ها بدون توجه به وضعیت مالی خود، اقساط متعددی را برای کالاها و خدمات مختلف تقبل می‌کنند. این روند می‌تواند به سرعت از کنترل خارج شود و منجر به فشار مالی سنگینی شود که پرداخت آن دشوار است.
برای مثال، اگر یک خانواده چندین خرید قسطی داشته باشد—مثل قسط خودرو، قسط لوازم خانگی و قسط شهریه آموزش—ممکن است در یک ماه، بیش از نیمی از درآمد خود را صرف پرداخت اقساط کند. در این حالت، هرگونه هزینه غیرمنتظره، مانند درمان بیماری یا تعمیرات خانه، می‌تواند آن‌ها را در دام بدهی بیندازد.
4. نرخ بهره؛ بازی پنهان در خریدهای قسطی
یکی از جنبه‌های مهم و گاهی نادیده‌گرفته‌شده خریدهای قسطی، نرخ بهره‌ای است که به این معاملات اضافه می‌شود. بسیاری از افراد تنها به مبلغ اقساط توجه می‌کنند و از این حقیقت غافل می‌شوند که در نهایت، مبلغی بسیار بیشتر از قیمت اصلی کالا پرداخت خواهند کرد.
برای مثال، یک گوشی تلفن همراه که قیمت نقدی آن 30 میلیون تومان است، ممکن است در خرید قسطی با نرخ بهره 18 درصد، در نهایت حدود 36 میلیون تومان برای مشتری تمام شود. این تفاوت 6 میلیون تومانی، برای بسیاری از افراد قابل توجه نیست، اما وقتی این هزینه‌ها برای چند کالا جمع شوند، فشار مالی قابل توجهی ایجاد می‌شود.
5. تأثیر خریدهای قسطی بر اقتصاد خانواده
خریدهای قسطی، اگر مدیریت‌شده و با برنامه‌ریزی صورت بگیرند، می‌توانند به بهبود وضعیت اقتصادی خانواده‌ها کمک کنند. اما در صورت نبود مدیریت مالی مناسب، ممکن است به بحران‌های مالی منجر شوند. خانواده‌هایی که بیش از حد از این روش استفاده می‌کنند، معمولاً با مشکلاتی چون کاهش نقدینگی، فشار روانی ناشی از بدهی، و حتی خطر توقیف اموال روبه‌رو می‌شوند.
6. نکات مهم برای استفاده درست از خریدهای قسطی
برای جلوگیری از گرفتار شدن در تله بدهی، چند نکته مهم وجود دارد:
- قبل از خرید، تمامی اقساط خود را با درآمد ماهانه مقایسه کنید. اگر مبلغ اقساط از 30 تا 40 درصد درآمد ماهانه فراتر رود، بهتر است از خرید صرف‌نظر کنید.
- همیشه نرخ بهره را بررسی کنید و ببینید آیا پرداخت قسطی از نظر مالی به‌صرفه است یا خیر.
- برای کالاهای غیرضروری، از خرید قسطی اجتناب کنید.
- در مواقع ممکن، برای خریدهای بزرگ، پس‌انداز کنید و تا حد امکان از پرداخت نقدی استفاده کنید.
