تورم و افزایش قیمت‌ها؛ دهه‌ای که هزینه‌های خانوار را متحول کرد
به گزارش عددآنلاین ، در طول دهه گذشته، تغییرات قابل‌توجهی در هزینه‌های خانوارها در کشورهای مختلف رخ داده است. این تغییرات ناشی از عواملی همچون افزایش قیمت‌ها، تورم، تغییر در سبک زندگی و نوسانات اقتصادی بوده‌اند. از هزینه‌های خوراک تا مسکن، خانوارها با چالش‌های بیشتری در مدیریت هزینه‌های روزانه خود روبرو شده‌اند. در این یادداشت، به بررسی آمار و ارقام مربوط به هزینه‌های خانوار در حوزه‌های مختلف می‌پردازیم و عواملی که باعث این تغییرات شده‌اند را تحلیل می‌کنیم.
1. افزایش چشمگیر هزینه‌های مواد غذایی
یکی از بخش‌هایی که در دهه گذشته افزایش قابل‌توجهی داشته، هزینه‌های مربوط به خوراک خانوارهاست. بر اساس داده‌های “FAO” (سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد)، میانگین قیمت مواد غذایی در سطح جهانی از سال 2013 تا 2023 حدود 40% افزایش داشته است. در بسیاری از کشورها، این افزایش به دلیل عوامل متعددی از جمله افزایش قیمت انرژی، تغییرات آب‌وهوایی، کاهش تولید محصولات کشاورزی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل بوده است.
در ایالات متحده، هزینه‌های غذایی خانوار در سال 2023 به‌طور متوسط حدود 13% از کل درآمد خانوارها را تشکیل می‌دهد، در حالی که این رقم در سال 2013 حدود 9% بود. در کشورهای اروپایی نیز الگوی مشابهی مشاهده می‌شود؛ به عنوان مثال، در بریتانیا هزینه‌های غذایی خانوار در سال 2023 به 12% از درآمد خانوارها رسید، که نسبت به دهه گذشته افزایش قابل‌ملاحظه‌ای داشته است.
2. افزایش بی‌سابقه در قیمت مسکن
در کنار مواد غذایی، یکی دیگر از حوزه‌هایی که در دهه گذشته به شدت تحت تأثیر قرار گرفته، هزینه‌های مسکن است. بر اساس داده‌های “OECD”، قیمت مسکن در کشورهای عضو این سازمان بین سال‌های 2013 تا 2023 به‌طور متوسط بیش از 30% افزایش یافته است. این افزایش در برخی از کشورها حتی بیشتر بوده است. به عنوان مثال، در کانادا قیمت خانه‌ها در این دوره زمانی بیش از 40% افزایش یافته است و در استرالیا این افزایش به حدود 50% رسیده است.
این افزایش قیمت‌ها، نه تنها هزینه خرید خانه، بلکه هزینه‌های اجاره مسکن را نیز به شدت افزایش داده است. در شهرهای بزرگی مانند نیویورک، لندن و سیدنی، اجاره‌بها در دهه گذشته تقریباً دو برابر شده است. به عنوان مثال، در نیویورک، متوسط اجاره یک آپارتمان یک خوابه در سال 2013 حدود 2700 دلار در ماه بود، در حالی که این رقم در سال 2023 به حدود 4000 دلار رسیده است.
3. تغییرات در هزینه‌های انرژی و سوخت
در دهه گذشته، هزینه‌های انرژی نیز یکی دیگر از چالش‌های مهم برای خانوارها بوده است. افزایش قیمت نفت، تغییرات سیاست‌های انرژی و نوسانات بازار جهانی باعث افزایش هزینه‌های سوخت و انرژی در کشورهای مختلف شده است. بر اساس آمار “IEA” (آژانس بین‌المللی انرژی)، قیمت برق در کشورهای عضو این سازمان بین سال‌های 2013 تا 2023 به‌طور متوسط بیش از 25% افزایش یافته است.
در اتحادیه اروپا، این افزایش به دلیل تغییرات سیاست‌های انرژی و حرکت به سمت منابع تجدیدپذیر به ویژه چشمگیر بوده است. به عنوان مثال، در آلمان، قیمت برق برای خانوارها در دهه گذشته به دلیل سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از 30% افزایش یافته است.
4. کاهش قدرت خرید خانوارها
در نتیجه این افزایش هزینه‌ها، بسیاری از خانوارها با کاهش قدرت خرید مواجه شده‌اند. بر اساس گزارش “World Bank”، متوسط درآمد خانوارها در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه‌یافته به دلیل تورم و نوسانات اقتصادی کاهش یافته است. به عنوان مثال، در برخی کشورهای آفریقایی، خانوارها به‌طور متوسط 25% از درآمد خود را صرف مواد غذایی می‌کنند، که این نشان‌دهنده فشار بیشتر بر بودجه خانوارها در این مناطق است.
در ایالات متحده نیز، به‌رغم افزایش میانگین دستمزدها، قدرت خرید خانوارها به دلیل تورم و افزایش هزینه‌های زندگی کاهش یافته است. در سال 2022، تورم در ایالات متحده به بیش از 8.5% رسید، که این بالاترین میزان تورم در 40 سال گذشته بود.
5. تغییرات در سبد هزینه‌های خانوار
در دهه گذشته، ترکیب سبد هزینه‌های خانوار نیز تغییر کرده است. با ظهور تکنولوژی‌های جدید و گسترش اینترنت، هزینه‌های مربوط به ارتباطات و فناوری افزایش یافته است. بر اساس داده‌های “Statista”، هزینه‌های مربوط به اینترنت و فناوری‌های دیجیتال در سال 2023 به‌طور متوسط 10% از کل هزینه‌های خانوارها را تشکیل داده است، در حالی که این رقم در سال 2013 حدود 5% بود.
این تغییرات نشان‌دهنده افزایش اهمیت فناوری در زندگی روزمره خانوارها و نیاز به مدیریت بهتر منابع مالی برای سازگاری با این تحولات است.
چشم‌انداز آینده هزینه‌های خانوار
با توجه به روند فعلی، به نظر می‌رسد که هزینه‌های خانوارها در آینده نیز با چالش‌های بیشتری روبرو خواهند بود. افزایش هزینه‌های انرژی، تغییرات آب‌وهوایی و نوسانات اقتصادی جهانی همچنان فشار بیشتری بر بودجه خانوارها خواهد آورد. این شرایط نیازمند مدیریت مالی دقیق‌تر و برنامه‌ریزی بهتر برای مقابله با این چالش‌ها است.
