اقتصاد تاناکورا؛ از پسکوچهها تا تجارت میلیارد دلاری
به گزارش عددآنلاین ، بازار تاناکورا، یا همان لباسهای دستدوم، شاید در نگاه اول تنها یک گزینه اقتصادی برای کسانی به نظر برسد که توانایی خرید لباسهای نو را ندارند. اما اگر کمی دقیقتر به ماجرا نگاه کنیم، این بازار به یک پدیده جهانی تبدیل شده است؛ پدیدهای که نه تنها از جنبه اقتصادی بلکه از منظرهای اجتماعی، محیطزیستی و حتی فرهنگی شایسته توجه است. اقتصاد تاناکورا دیگر فقط یک اقتصاد «دستدوم» نیست؛ بلکه بازتابی است از جریانهای جهانی مصرف، تولید و بازیافت.
در کشورهای در حال توسعه، تاناکورا یک راهحل عملی برای کاهش هزینههای خانوار به شمار میآید. بسیاری از افراد از این بازارها به عنوان راهی برای تهیه لباسهای باکیفیت اما با قیمت مناسب استفاده میکنند. از سوی دیگر، در کشورهای توسعهیافته، این بازارها به یک جریان فرهنگی تبدیل شدهاند؛ خرید از تاناکورا دیگر فقط به معنای صرفهجویی نیست، بلکه نوعی بیانیه زیستمحیطی و حتی استایل شخصی است. این مشتریان اغلب جوانانی هستند که به دنبال آیتمهای منحصر به فرد و خاص هستند، یا کسانی که مصرف پایدار را بهعنوان یک سبک زندگی برگزیدهاند.
آمارها و حقایق جهانی در مورد بازار تاناکورا شگفتانگیز است.
طبق گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، ارزش بازار جهانی پوشاک دستدوم در سال 2023 به بیش از 96 میلیارد دلار رسید و پیشبینی میشود تا سال 2027 به رشد سالانه 11 درصد دست یابد. آمریکا، بزرگترین بازار این صنعت، تنها در سال 2022 حدود 37 میلیارد دلار از این بخش درآمد کسب کرد. در اروپا، کشورهای اسکاندیناوی پیشرو هستند و مصرفکنندگان این کشورها از تاناکورا به عنوان یک انتخاب زیستمحیطی یاد میکنند.
اما جذابترین بخش این داستان، زنجیره تأمین این بازارهاست. بیشتر لباسهایی که در تاناکورا به فروش میرسند، از کشورهای صنعتی به کشورهای در حال توسعه منتقل میشوند. چرخهای که در آن لباسهای استفادهشده از منازل آمریکاییها، کاناداییها و اروپاییها جمعآوری شده و پس از فرآوری، به بازارهای آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی ارسال میشود. این فرآیند به شکلی غیرمنتظره شغلهای بسیاری را ایجاد کرده است؛ از جمعآوری لباسها تا فرآوری و صادرات آنها.
در عین حال، نباید چالشهای این بازار را نادیده گرفت. ورود بیرویه لباسهای دستدوم به برخی کشورها، تولیدکنندگان محلی را با مشکل مواجه کرده است. در کشورهایی مانند اوگاندا و کنیا، تاناکورا به گونهای رشد کرده که صنایع داخلی پوشاک را تضعیف کرده است. سیاستگذاران در این کشورها در تلاش هستند تا با اعمال تعرفههای وارداتی یا محدودیتهای قانونی، از تولید داخلی حمایت کنند.
از منظر محیطزیستی، بازار تاناکورا یک قهرمان بیصداست. صنعت مد یکی از بزرگترین آلایندههای زیستمحیطی جهان است، اما خرید لباسهای دستدوم به کاهش مصرف منابع طبیعی، آب و انرژی کمک میکند. یک لباس دستدوم میتواند به جای پایان یافتن در زبالهدانها، دوباره مورد استفاده قرار گیرد، که این خود یک گام مهم به سوی پایداری است.
نمونههای موفق این صنعت در جهان نیز قابل توجه است.
برندهایی مانند ThredUp و Poshmark در آمریکا یا Vinted در اروپا، پلتفرمهایی ایجاد کردهاند که خریداران و فروشندگان لباسهای دستدوم را به هم متصل میکنند. این پلتفرمها نه تنها دسترسی به لباسهای خاص و مقرونبهصرفه را فراهم میکنند، بلکه تجربهای مدرن و دیجیتال از خرید تاناکورا ارائه میدهند.
تاناکورا دیگر تنها یک بازار محلی نیست، بلکه به بخشی از اقتصاد جهانی تبدیل شده است. از پس کوچههای تهران و کراچی گرفته تا خیابانهای لندن و نیویورک، این بازار توانسته مفهوم ارزش در صنعت پوشاک را بازتعریف کند. شاید اگر روزی کسی از شما پرسید چرا تاناکورا؟ پاسخ شما این باشد: «برای صرفهجویی، برای سبک زندگی، و برای زمین.»
بازار تاناکورا به ما یادآوری میکند که ارزش لباسها همیشه در قیمت نو بودنشان نیست، بلکه در داستانی است که با خود حمل میکنند. یک پیراهن ممکن است خاطرهای از دورانی دیگر باشد، یا پلی باشد میان دو نسل، دو فرهنگ و حتی دو قاره. در نهایت، اقتصاد تاناکورا نه تنها درباره لباسها، بلکه درباره انسانها، زمین و آینده ماست.